Φρίντα Κάλο, Viva la vida!

Ένα βιβλίο με 96 μόνο σελίδες, με συμπυκνωμένο λόγο, χωρίς φανφάρες και άσκοπες περιγραφές. Ένας χειμαρρώδης μονόλογος του συγγραφέα Πίνο Κακούτσι δίνει τον λόγο στη θρυλική Φρίντα Κάλο… Μπαίνει στο μυαλό της και αποκαλύπτει τις ενδόμυχες σκέψεις της σπουδαίας Μεξικανής ζωγράφου, με μια τρυφερά λυρική και σαγηνευτική γλώσσα, ενώ δανείζεται τον τίτλο του από το ομότιτλο έργο της ζωγράφου. Πρόκειται για την σε πρώτο πρόσωπο αφήγηση μιας γυναίκας που αν και φυλακισμένη στο σώμα της έζησε απόλυτα συνδεδεμένη με τη ζωή. Η Φρίντα Κάλο, μια από τις σημαντικότερες γυναικείες ματιές στην τέχνη του 20ού αιώνα, ήταν πρώτα απ’ όλα μια γυναίκα διψασμένη για ζωή. Η ζωή της ήταν μια ζωή στα άκρα, γεμάτη χρώματα, ακριβώς όπως και η ζωγραφική της. Μια ζωή επαναστατική γιατί, αν και γεννήθηκε το 1907, της άρεσε να λέει ότι το έτος γέννησής της ήταν το 1910, το έτος της Μεξικανικής Επανάστασης.

Λίγες μέρες πριν από τον θάνατό της, μέσα στην οδύνη, τη μοναξιά, τις στιγμές απελπισίας, ξαναζεί όλα όσα μπόρεσε να ξεπεράσει με τη δύναμη της θέλησής της:

“Γεννήθηκα μες στη βροχή, μεγάλωσα μες στη βροχή”, λέει η Φρίντα στις πρώτες αράδες του βιβλίου, για να ξετυλίξει μια αφήγηση της γυναίκας που έζησε μια πλήρη, γεμάτη πάθη και συγκινήσεις ζωή, ενώ έκρυβε μια άβυσσο, ένα μυστήριο και πολλά μυστικά. Διηγείται τη θυελλώδη σχέση της με τον Ντιέγκο Ριβέρα, τον άντρα της ζωής της που αγάπησε και μίσησε βαθιά: “Ο Ντιέγκο, η ζωή και θάνατός μου. Η αρρώστια μου και η γιατρειά μου. Η συνείδησή μου. Το παραλήρημά μου. Ο πιο γλυκός χυμός και η πιο αφιλόξενη έρημος. Η ξηρασία και η βροχή μου. Η πίστη στον εαυτό μου και η αυτοπεριφρόνηση, που αφέθηκε έτσι να τυραννιέμαι χωρίς να βάλω ένα όριο”, ενώ εξηγεί το πάθος της για το δικό της Μεξικό, μιλά για τα πολιτικά ιδανικά της, για τη φιλία της με τον Τρότσκι και για τους αναρίθμητους άλλους δεσμούς της.

Ένας μονόλογος μετά το φριχτό ατύχημα που την καθήλωσε για χρόνια στο κρεβάτι, που της στέρησε τη δυνατότητα να γεννήσει ένα παιδί, αλλά κατάφερε να ζήσει με ελευθερία και ένταση ζηλευτή, ξεπερνώντας ακόμα και τον χρόνιο πόνο και την ασθένεια, και τίποτα δεν την εμπόδισε να ζήσει μια θυελλώδη ερωτική ζωή και παροιμιώδες πάθος μέχρι και την παραφορά για τον έρωτα της ζωής της: “Μέτρησα τα χρόνια μου με τα τεχνητά μέλη που άλλαζα, τους νάρθηκες από γύψο και ατσάλι, που τους ζωγράφισα και τους στόλισα με χίλια χρώματα, σαν να ήταν πανοπλίες που με προστάτευαν σε μάχες του καρναβαλιού, πολύχρωμα κιβούρια σε φάρσα μακάβρια”, αφηγείται στο βιβλίο του ο Κακούτσι. Και βέβαια αποκάλυψε απόλυτα τον εαυτό της μέσα από το έργο της, σε μια από τις πιο προσωπικές και αυτοαναφορικές τεχνοτροπίες που είδε ποτέ ο κόσμος! Η αδάμαστη Φρίντα Κάλο βάλθηκε να ζήσει με συναίσθημα, το οποίο δευτερευόντως αποτύπωσε πάνω στον καμβά, με τη ζωή της να αποτελεί μνημείο για το πώς μπορεί κάποιος να υπερβεί τις φυσικές τροχοπέδες της ζωής και να κάνει τη διαφορά, παρά τα κελεύσματα της μοίρας.

Μέσα σε λίγες σελίδες βρίσκουμε το Μεξικό, το ξύπνημα της φαντασίας, τον πόθο που ποτέ δεν έσβησε για τον ίδιο άνδρα, μια φλογερή γυναίκα που δεν σταματά να δρα και να δημιουργεί, με το ίδιο πάθος ξαπλωμένη κατάκοιτη στο κρεβάτι, με τις μορφίνες να της απαλύνουν τον πόνο. Καθημερινά την καλημερίζει ο χάρος κι όμως αυτή τον ξεγελάει, τον αποφεύγει και συνεχίζει να ζει το άπιαστο… πρότυπο της γυναικείας δημιουργικότητας και μαχητικότητας.
Σε μια αφήγηση μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, ο Πίνο Κακούτσι ανασυνθέτει την ιστορία μιας μυθικής ανθρώπινης ύπαρξης, μιας σπουδαίας ζωγράφου, της οποίας το έργο εξακολουθεί να συγκλονίζει:

“Προσδοκώ ευτυχής, την αναχώρηση. Κι ελπίζω ποτέ μου να μην επιστρέψω” είναι τα τελευταία της λόγια.

Ένα ολιγοσέλιδο βιβλίο, που περικλείει μια συνταγή ζωής για όσους μέσα από τα εμπόδια της ζωής το έβαλαν κάτω, για όσους η ζωή τους κτύπησε αλύπητα… για να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους και να υπερβούν τα εμπόδια και να ισορροπήσουν στο σκοινί της ζωής… κλεισμένος ένας τεράστιος θρίαμβος: ΖΗΤΩ Η ΖΩΗ!

Pino Cacucci
Εκδόσεις Άγρα